بررسی فقهی تبلیغات در رسانه‌های دیداری

نوع مقاله : مقاله تخصصی

چکیده

از مهم‌ترین مسائلی که امروزه بشر با آن مواجه شده است؛ مسئله رسانه و انواع آن است. این مسئله و زوایای مختلف آن چنان فراگیر و گسترده شده که در همه ابعاد زندگی بشر ورود پیدا کرده است که از جمله رسانه، می‌توان به رسانه‌های دیداری مانند تلوزیون اشاره کرد. از جمله مباحثی که در رسانه‌های دیداری مطرح می‌شود، بحث تبلیغات تجاری است. تبلیغات تجاری، به عنوان یکی از عناصر مهم در تجارت از طریق معرفی انواع کالا و خدمات مورد توجه اکثر افراد جامعه مخصوصا صاحبان کالا قرار گرفته است. تبلیغات تجاری علاوه بر تبلیغ یک کالا و مصرف آن در عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، تأثیرات عمیق و گسترده‌ای دارد و از آن‌جایی که اسلام برای همه جوانب زندگی انسان برنامه دارد، حال با وجود این مسئله مهم و جدید باید بررسی شود که فقه و احکام فقهی در این‌باره چه نظری دارد؟ تحقیق پیش‌رو با روش توصیفی-تحلیلی با منابع کتابخانه‌ای، بنا بر همین ضرورت به این مسئله پرداخته و ذیل عنوان بررسی فقهی تبلیغات در رسانه‌های دیداری، موضوعاتی را به صورت جداگانه بیان کرده است. هدف از این تحقیق، بیان بخشی از احکام فقهی مربوط به تبلیغات تجاری است که طی بررسی کتب فقهی و حدیثی چنین نتیجه می‌شود که حکم اولیه در مورد تجارت، جواز آن است اما با توجه به شرایط به کمک عناوین فقهی مانند اکل مال به باطل، اسراف، حرمت نجش، عدم وفای به عهد، می‌توان حکم ثانوی تبلیغات تجاری را که حرمت است، به دست آورد. در ادامه علاوه بر بیان قواعد فقهی که هر کدام احکام خاص به خودش را دارد، ذیل هر یک از عناوین، برخی مصادیق آن و وظیفه رسانه‌های تصویری بیان شده است.

کلیدواژه‌ها