بررسی فقهی وظایف والدین در تربیت عقلانی فرزندان

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسندگان

1 گروه فقه و معارف اسلامی، مدرسه عالی فقه و قرآن، مجتمع آموزش عالی خواهران، نمایندگی استان خراسان، جامعه المصطفی العالمیه، مشهد، ایران.

2 گروه فقه و معارف اسلامی، مدرسه عالی فقه و قرآن، مجتمع آموزش عالی خواهران، نمایندگی استان خراسان، جامعه المصطفی العالمیه، افغانستان.

چکیده

تربیت عقلانی بُعدی از تربیت است به معنای پرورش دادن عاقلانه انسان با هدف ایجاد بصیرت در یادگیرنده و سپس تلاش برای حفظ و توسعۀ آن در جهت وصول به حیات طیبه و در نهایت رسیدن به قرب الهی. از آن جا که یکی از عوامل مهم و مؤثر در این امر، والدین هستند بنابراین بر آن­ها واجب است که به امر تربیت عقلانی فرزندان بپردازند. چراکه؛ تربیت عقلانی، به مثابه ابزاری مهم برای پرورش تعقل و هدایت رشد همه جانبۀ ابعاد اساسی شخصیت انسان به شمار می­آید. نوشتار حاضر بر اساس روش شناسی فقهی در صدد پاسخ به این سؤال است که مسئولیت والدین نسبت به تربیت عقلانی فرزندان از منظر فقه چطور بررسی می­شود؟ پاسخ بر اساس ادله قرآنی و روایی و دلیل عقل می­باشد که بر طبق آن، بر والدین واجب است که به امر تربیت عقلانی فرزندان بپردازند. روش مطالعه در این مقاله توصیفی- تحلیلی بوده و به روش کتابخانه­ای گردآوری شده است. با توجه به اینکه تحقیقی که به بررسی فقهی وظایف والدین در تربیت عقلانی فرزندان به طور مستقل و مدون پرداخته باشد، وجود ندارد، لذا؛ پژوهشگر در نظر دارد با انجام پژوهش حاضر، این خلأ پژوهشی را پر کند

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1.  

    1. ابن منظور، ابی الفضل جمال الدین محمد بن مکرم، لسان العرب، یوسف البقاعی، ابراهیم شمس الدین، نضال علی، ج2، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، اول، 1426ه.ق.
    2. احسانی، محمد، تربیت عقلانی از منظر قرآن کریم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، دوم، 1394.
    3. افرام البستانی، فؤاد، فرهنگ جدید( عربی-فارسی): ترجمه منجد الطلاب، محمد بندر ریگی، انتشارات اسلامی، قم، دوم، 1392.
    4. الآخوند الخراسانی، محمد کاظم، کفایة الاصول- المحشّی، ج1، دارالحکمة، قم، الثالث، 1384.
    5. المظفر، محمد رضا، اصول الفقه( 1-2)، اسماعیلیان، قم، سیزدهم، 1383.
    6. بنی­هاشمی، محمد، درآمدی بر تربیت عقلانی، ج1، مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر، تهران، دوم، 1392.
    7. جوادی آملی، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، مرکز نشر اسراء، قم، اول، 1386.
    8. حسینی­زاده، علی، سیرۀ تربیتی پیامبر صلی­الله­علیه­و­آله­وسلم  و اهل بیت علیهم­السلام ، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، قم، 1382.
    9. دشتی، محمد، نهج البلاغه، مؤسسه انتشاراتی موعود اسلام، قم، هشتم، 1385.
    10. رحیمی، علیرضا، تعلیم و تربیت بصیرت­گرا( ارائه نظریه­ای تربیتی مبتنی بر مفهوم بصیرت)، دانشگاه امام صادق علیه­السلام ، تهران، 1389.
    11. رضانیا، حمیدرضا، تفکر عقلی در کتاب و سنت، مرکز بین­المللی ترجمه و نشر المصطفی صلی­الله­علیه­و­­آله­و­سلم، قم، دوم، 1393.
    12. رضایی، صدیقه، حیات طیبه از منظر علامه طباطبایی، مرکز مدیریت حوزه­های علمیه خواهران، قم، اول، 1395.
    13. زُحیلی،وهبة، فقه خانواده در جهان معاصر، عبدالعزیز سلیمی، نشر احسان، تهران، چهارم،1390.  
    14. سرافراز، محمود، عقلانیت در آموزه­های اعتقادی تشیع از دیدگاه علامه طباطبایی و استاد شهید مطهری، زمزم هدایت، قم، اول، 1395.
    15. طباطبایی، محمد حسین، المیزان، ج 14، ج16، ج38، سید محمد باقر موسوی همدانی، کانون انتشارات محمدی، تهران، آبان 1390.
    16. مشایخی، قدرت الله، حقوق از دیدگاه امام سجادعلیه السلام، انتشارات انصاریان،قم، سوم، 1385.
    17. معلوف، لویس، المنجد عربی- فارسی، ج1، محمد بندر ریگی، انتشارات ایران، تهران، پنجم، 1384.
    18. مؤمنی، عابدین، محمد ابراهیم کلباسی، مبانی فقهی وجوب تربیت، سامانه مدیریت نشریات علمی، دوره اول، 1396.
    19. محمدی خراسانی، علی، شرح کفایة الاصول، ج1، الامام الحسن بن علی علیه السلام، قم، چهارم، 1396.
    20. هاشمی رفسنجانی، اکبر، فرهنگ قرآن: کلید راهیابی به موضوعات و مفاهیم قرآن کریم، ج7، بوستان کتاب، قم، چهارم،1395.
    21. وزیری، مجید، حقوق متقابل کودک و ولی در اسلام و موارد تطبیقی آن، شرکت چاپ و نشر بین الملل، تهران، دوم، 1387.
    22. یوسفیان، حسن، احمد حسین شریفی، عقل و وحی، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، سوم، 1385.
مطالعات فقهی
دوره 2، شماره 3
اسفند 1398
صفحه 24-47

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار