رویکردهای فقه شیعه در رفع چالش‌های زیست‌محیطی ایران با نگاهی به مقاصد شریعت

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسندگان

1 گروه فقه و معارف ،مدرسه عالی فقه و قرآن ،مجتمع آموزش عالی خواهران ، نمایندگی استان خراسان، جامعه المصطفی العالمیه، مشهد، ایران

2 دانشگاه ادیان و مذاهب قم ، ایران.

3 گروه حقوق ،دانشگاه ادیان و مذاهب ،قم، ایران

چکیده

 
امروزه منابع طبیعی هر کشوری به دلیل تأمین نیازهای غذایی و ابزار معیشتی آحاد انسانی، دارایی کشورها به حساب می آیند، تا آنجا که وضعیت طبیعی اقلیم ها و ویژگی اکولوژی آن ها از عوامل مؤثر در روند پیشرفت و توسعه اجتماعی، اقتصادی جوامع انسانی مجسوب می شود. متأسفانه در حال حاضر با وجود بی بدیل بودن برخی از منابع طبیعی در کشورمان شاهد فرسایش خاک، هدررفتن آب های زیرزمینی و عدم استفاده صحیح از انرژی های آب و باد و خورشید هستیم. به منظور رفع معضل مذکور، انتظار می رود که راه کارهای لازم در فقه با توجه به آیات قرآن مورد بررسی قرار گیرد. طبق نص صریح قرآن خداوند، منابع طبیعی از جمله باد، خاک، آب، خورشید و انرژی های موجود در آنها را مسخر انسان قرار داده است و همه­ی انسان ها را در بهره وری و بهره برداری از آن ها یکسان می داند، در عین حال تکالیفی نیز در قبال این استفاده بر عهده آن ها قرار داده است. در همین راستا پژوهش حاضر به منظور تبیین آیات مذکور با مدد از فقه مقاصدی ضمن ارائه راه کار، وظائف انسان ها را در قبال حفظ منابع طبیعی مورد بررسی قرار داده است.

کلیدواژه‌ها