بررسی فقهی وظیفه‌مندی والدین نسبت به بازی کودکان در فضای مجازی

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسندگان

1 دانش‌پژوه کارشناسی ارشد، رشته فقه و معارف اسلامی گرایش قرآن، جامعه المصطفی العالمیه، مشهد مقدس

2 هیئت‌علمی گروه فقه و معارف اسلامی، جامعه المصطفی العالمیه، مشهد مقدس

چکیده

بازی از روش‌های تربیت فرزندان مخصوصاً در دوران کودکی است؛ اما در چند دهه اخیر بازی‌های فضای مجازی در حال جایگزین‌شدن بازی در فضای حقیقی شده است. حضور بیشتر کودکان در موقعیت‌های مختلف با انواع بازی‌های رایانه‌ای علاوه بر فوایدی که دارد آسیب‌های جدی نیز به دنبال دارد. نداشتن آگاهی و مسئولیت‌پذیری والدین زمینه آسیب‌پذیری بیشتر کودکان را فراهم می‌سازد. در این خصوص پژوهش‌هایی در ابعاد مختلف اعم از حقوقی، فقهی، تربیتی، فلسفی و... انجام شده است. همچنین به بازی‌های فضای مجازی نیز پرداخته شده است، اما تحقیق حاضر با بررسی ادله فقهی به دنبال اثبات وظیفه‌مندی والدین بر اساس احکام خمسه (وجوب، حرام، مکروه، مستحب و مباح) از منظر فقه تربیتی است. در این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای درصدد پاسخ به این سؤالات است: معنای بازی و معادل آن در فقه چیست؟ جایگاه بازی‌های فضای مجازی در رشد و تربیت کودکان چیست؟ وظایف والدین در قبال بازی کودکان چیست؟ نتایج تحقیق بر اساس ادله فقهی نشان می‌دهد که والدین مکلف هستند فرزندان خویش را در مسیر درست هدایت کرده، از خطرات و تأثیرات منفی بازی‌های فضای مجازی جلوگیری کنند؛ همچنین علاوه بر نظارت، آموزش، انتخاب بازی‌های مناسب، تعادل بین فضای مجازی و دنیای واقعی نیز از مهم‌ترین وظایف والدین است.

کلیدواژه‌ها