احیاء معنویت دینی در تقابل با معنویت سکولار در نظام تربیتی‌‌‌‌_معرفتی اسلامی

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسندگان

1 گروه کلام اسلامی، مدرسه عالی علوم انسانی، مجتمع آموزش عالی خواهران، نمایندگی استان خراسان، جامعه المصطفی العالمیه، مشهد، ایران.

2 گروه کلام اسلامی، مدرسه عالی علوم انسانی، مجتمع آموزش عالی خواهران، نمایندگی استان خراسان، جامعه المصطفی العالمیه، افغانستان.

چکیده

انسان با توجه به ساحت دوبعدی خود نیاز به معنویت دارد. پس از گذر از دوره­ی مادی‌گرایی و ناتوانی مسیحیت در پاسخگویی به آن، این نیاز بشری در میان عرفان­های نوظهوری که غرب ساخته بود ظهور نمود؛ اما این فرقه­ها نیز نتوانست پاسخگوی دائمی این نیاز انسان باشد. آسیب­های این­گونه عرفان­های نوظهور در تفکر اسلامی نیز راه یافت. این درحالی است که عرفان اسلامی که هم به لحاظ مبانی و هم به لحاظ پیامدها تحت تاثیر عناصر تربیت اسلامی است، منبعی بسیار غنی است که با تقویت و احیاء آن می­توان از این آسیب­ها مصون ماند. به نظر می­رسد مهم­ترین راه­حل، احیاء معنویت دینی اسلامی مبتنی بر تربیت اسلامی است که باید در قالب راهکارهایی ملموس و عینی به جهان معرفی گردد. در این پژوهش برخی از این راهکارها که مبتنی بر تربیت اسلامی است پیشنهاد شده است که عبارتنداز: پایبندی به شریعت اسلامی، معرفی الگوهای دینی، روشنگری پیرامون فرقه­های انحرافی، تقویت بعد اجتماعی دینی، تثبیت هویت معنوی از منظر اسلام، هدایت بعد احساسی بشر در مسیر صحیح خود. هدف این تحقیق روشنگری پیرامون آسیب‌های معنویت سکولار و ارائه راهکارهایی در راستای تربیت اسلامی برای مقابله با این معنویت­ها، در حد توان نگارنده میباشد. روش این تحقیق تحلیلی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه­ای می­باشد.

کلیدواژه‌ها


  1.  

        *   قرآن کریم

    *   نهج‌البلاغه

    1. آقانوری، علی، عارفان مسلمان و شریعت اسلام، چاپ اول، تهران، دانشگاه ادیان و مذاهب، 1387.
    2. آملی، سید حیدر، اسرار الشریعه و اطوار الطریقه، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1361.
    3. احسان­بخش، صادق، آثارالصادقین، ج 15، رشت، ستاد برگزاری نماز جمعه، 1371.
    4. توکلی، محمد، گلبرگ امین، ج 4، چاپ دوم، تهران، نگین سبز، 1388.
    5. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج 3، چاپ اول، قم، انتشارات تعلیم و تربیت اسلامی، 1392.
    6. شریف­زاده، بهمن؛ غلامرضا، مجید، آشنایی با عرفان­های کاذب به‌ضمیمه فرق ضاله، چاپ اول، تهران، سازمان بسیج مهندسین مدیریت آموزش و منابع انسانی، 1388.
    7. شریفی، احمد حسین، درآمدی بر عرفان حقیقی و عرفان­های کاذب، چاپ اول، تهران، صهبای یقین، 1387.
    8. فنائی اشکوری، محمد، شاخصه­های عرفان ناب شیعی، چاپ اول، قم، حکمت اسلامی، 1394.
    9. فیض کاشانی، محسن، محجه البیضاء، ج5، چاپ اول، قم، نشر اسلامی، 1385.
    10. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 2، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1362.
    11. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 74، بیروت، موسسه الوفاء، 1362.
    12. محمدی ری­شهری، محمد، میزان الحکمه، ج 6، ترجمه حمیدرضا شیخی، چاپ نهم، قم، دارالحدیث، 1387.
    13. مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، صحیفه نور، ج 21، تهران، وزارت ارشاد اسلامی، 1364.
    14. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج 17، چاپ دوازدهم، تهران، صدرا، 1387.
    15. نارویی نصرتی، رحیم، معنویت همزاد و همگام انسان نگاهی دینی ـ روان‏شناختی، معرفت، شماره 87، ص ، 1383.
    16. نگارش، حمید، فرقه­های نوظهور، چاپ، قم، زمزم هدایت، 1390.
    17. یثربی، سید یحیی، عرفان و شریعت، چاپ اول، تهران، کانون اندیشه جوان، 1386.
    18. وکیلی، هادی، آسیب‌شناسی معنویت­گرایی نوپدید در ایران، کتاب نقد، شماره 45، صص 3-16، 1386.
    19. 19.   http://hrmazaheri.ir/index.php/%DBA/38-1388-09-26-23-54-34
    20. 20.   http://rasekhoon.net/article/show/677343
    21. 21.   http://shiastudies.net/article/farsi/Article.php?id=18061
    22. 22.   http://daftarmags.ir/Journal/Text/Akhlagh/Article/index.aspx?JournalNumber=13&ArticleNumber=26918